Wyższa pensja profesora a pomoc materialna dla studentów

W dniu 21 lutego 2024 r. w Dzienniku Ustaw RP zostało opublikowane rozporządzenie Ministra Nauki z dnia 15 lutego 2024 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wysokości minimalnego miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego dla profesora w uczelni publicznej (Dz. U. z 2024 r., poz. 235). 

Treść rozporządzenia nie jest nadmiernie obszerna. Odwołuje się, zgodnie z tytułem do wysokości wynagrodzenia profesora. Mamy więc do czynienia z podwyższeniem minimalnego miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego dla profesora w uczelni publicznej z kwoty 7210 do kwoty 9370. Przepisy rozporządzenia mają zastosowanie do wynagrodzeń od dnia 1 stycznia 2024 r., zaś samo rozporządzenie wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia, tj. z dniem 22 lutego 2024 r. To ważna kwota, bowiem ma przełożenie na wysokość wynagrodzenia innych pracowników naukowo-dydaktycznych w uczelniach, ale również na minimalną wysokość stypendium doktoranckiego w szkole doktorskiej. Wreszcie, wysokość wynagrodzenia profesora ma przełożenie również na pomoc materialną, w szczególności chodzi tu o dopuszczalną sumę do wypłaty w przypadku zbiegu stypendium socjalnego i stypendium rektora.

Tematyka przełożenia kwoty wynagrodzenia profesora na pomoc materialną gościła już na blogu - w tym miejscu należy odwołać się do wpisu pt. Podniesienie pensji profesora to potencjalnie wyższe stypendia i zachęcić Czytelników do lektury "starego" artykułu. Poczynione w tym tekście uwagi zasadniczo są aktualne, z tym tylko, że zmienia się kwota limitu, o którym mowa w art. 92 ust. 3 PSWiN. Zgodnie z tym przepisem, łączna kwota stypendiów, o którym mowa w art. 86 ust. 1 pkt 1 i 4, tj. stypendium socjalnego i stypendium rektora, nie może być wyższa niż 38% wynagrodzenia profesora. 

Początkowo była to kwota 2435,80 zł; następnie 2738,80, zaś zgodnie z ww. rozporządzeniem z dnia 15 lutego 2024 r. aktualny limit to kwota 3560,60 zł. 

W praktyce więc możliwe będzie podniesienie kwot stypendium rektora i stypendium socjalnego, chociaż wiele uczelni już na początku roku akademickiego 2023/2024 wprowadziło wyższe stypendia. Pamiętać należy, że limit, o którym mowa w art. 92 PSWiN dotyczył stypendium socjalnego i stypendium rektora - do wypłaty. Kwota 3560,60 zł jest kwotą maksymalną, co oznacza, że uczelnia nie ma obowiązku wypłacania stypendiów aż do tej kwoty.

Oczywiście wszystkie zależy od postanowień uczelnianego regulaminu świadczeń dla studentów - jeśli w tym regulaminie jest odesłanie do 38% to obowiązuje kwota 3560,60; jeśli jednak w regulaminie, który miał zastosowanie do akcji stypendialnej już w październiku 2023 r. wprowadzono postanowienie kwotowe, tzn. suma stypendium rektora i stypendium socjalnego nie może przekraczać kwoty 2738,80 zł to zmiana rozporządzenia w tym zakresie nie pozwala na wypłatę wyższego stypendium - trzeba bowiem znowelizować regulamin. 

Jeśli nowelizować i podnosić limit - sumę stypendium socjalnego i stypendium rektora do wypłaty - to albo od semestru letniego 2023/2024 albo od października 2024 r., już na rok 2024/2025. 

Na koniec jeszcze jedna uwaga - a w zasadzie apel do Ministra Nauki.

Osób, które pobierają jednocześnie stypendium socjalne i stypendium rektora jest niewiele, co nie znaczy, że nie ma ich wcale. Kwota 3560,60 zł nie jest mała, chociaż koszty utrzymania na studiach rosną. Trzeba jednak pamiętać, że wynagrodzenia pracowników w sektorze szkolnictwa wyższego nie są specjalnie wysokie, a nawet mogą być niższe. Wbrew pozorom, nie jest to dobra zachęta dla studentów, gdy kwota stypendiów jest wyższa "na rękę" niż wynagrodzenie pracownika, zarówno naukowo-dydaktycznego jak i administracyjnego, czy tzw. personelu pomocniczego. Raczej należałoby zmian, które pozwolą na zwiększenie limitu 10% na kierunku - np. do 20%, a także przywrócenie widełek dochodowych oraz powiązania górnej kwoty uprawniającej do ubiegania się o stypendium socjalne z minimalnym wynagrodzeniem za pracę, ale nie w roku poprzednim, tylko obowiązującym w roku ubiegania się o stypendium. 

---

Aktualna oferta szkoleń online dostępna jest na stronie Instytutu Prawa Szkolnictwa Wyższego i Nauki - w zakładce Webinary.

---

XI Ogólnopolska Konferencja Naukowo-Szkoleniowa pt. Pomoc materialna dla studentów i doktorantów odbędzie się w Toruniu w dniach 27-29 maja 2024 r. Rejestracja jest już otwarta. Dodatkowe informacje można znaleźć na stronie Instytutu Prawa Szkolnictwa Wyższego i Nauki - w zakładce Konferencje.