Stypendia na blogu? Blog o stypendiach?
Czytelnikom - i tym obeznanym w pomocy materialnej, i tym którzy chcą się czegoś dowiedzieć z tej problematyki - należy się wyjaśnienie, a może zachęta, o której za chwilę. Cierpliwi, którzy dotrą do końca tekstu, znajdą poniżej formularz rejestracyjny do Newslettera, aby otrzymywać informacje o kolejnych wpisach.
Wyjaśnienie
Problematyka tytułowej pomocy materialnej dla studentów do łatwych nie należy. Wiedzą o tym przede wszystkim te osoby, które na co dzień zajmują się przyznawaniem stypendiów i zapomóg. Niektórym kojarzy się z kolejkami do dziekanatu, chociaż coraz mocniej stawiamy na e-postępowanie. Chodzi przede wszystkim o pieniądze. Kwoty bezzwrotnych stypendiów i zapomóg są coraz wyższe, co sprawia, że stają się atrakcyjnym kąskiem i po prostu realnym instrumentem wsparcia studentów w dostępie do wyższego wyksztalcenia. O ile uda się otrzymać taką pomoc.
Postępowanie w przedmiocie pomocy materialnej ma swoje oparcie w przepisach ustawy, a szczegółowe zasady zawarto w uczelnianych regulaminach świadczeń dla studentów. Są cztery podstawowe świadczenia:
- stypendium socjalne, zwiększone o tzw. dodatek socjalny,
- stypendium rektora - uzależnione od wyników w nauce, osiągnięć naukowych, artystycznych i sportowych,
- stypendium dla osób niepełnosprawnych,
- i zapomoga.
Jest jeszcze stypendium ministra, chociaż ono - zgodnie z nazwą - przyznawane jest przez Ministra Edukacji i Nauki.
Przepisy są złożone, a regulamin świadczeń to tylko jeden z tych aktów normatywnych, które trzeba znać. Prawdziwą kopalnią łamigłówek są po prostu stany faktyczne, czyli przychodzi student po pomoc, aby otrzymać stypendium lub zapomogę. W przypadku np. stypendium socjalnego sięgamy posiłkowo po ustawę o świadczeniach rodzinnych i wtedy się zaczyna... Czy dodatek aktywizacyjny jest dochodem? A jeśli jest, to czy można go utracić? A co z tymi studentami, którzy powinny przedstawić zaświadczenie z ośrodka pomocy społecznej? Takich pytań w toku praktycznego stosowania przepisów rodzi się wiele.
Na osobach odpowiedzialnych za przyznawanie stypendiów i zapomóg spoczywa ogromna odpowiedzialność - są zresztą w prawie takie pojęcia, jak słuszność i nadużycie. Z tymi pojęciami muszą mierzyć się również osoby rozpatrujące wnioski o pomoc - świadczenia powinny trafiać do właściwych adresatów.
Blog pt. Pomoc materialna dla studentów ma na celu popularyzację wiedzy z zakresu stypendiów i zapomóg, ze szczególnym uwzględnieniem świadczeń przyznawanych w szkołach wyższych. Ma stanowić instrument dzielenia się wiedzą i doświadczeniami, jakie zdobywamy w ramach kolejnych akcji stypendialnych. Prawdziwą kopalnią wiedzy jest po prostu praca nad każdym wnioskiem o pomocy i pytania uczestników szkoleń - zarówno tych zamkniętych, organizowanych na zamówienie konkretnej uczelni, jak i otwartych, w których biorą udział przedstawiciele szkół wyższych z całej Polski.
Struktura bloga jest prosta:
- przede wszystkim wpisy stanowiące komentarz do wybranych, aktualnych orzeczeń, w szczególności Naczelnego Sądu Administracyjnego, ale również sygnały o zmianach w prawie, czy odpowiedzi na konkretne łamigłówki, nadsyłane przez Czytelników;
- dopełnieniem jest Biblioteka, podzielona na dwie części: 1) Akty prawne - gdzie można znaleźć, zgodnie z tytułem - przepisy w aktualnym stanie prawnym i 2) Teksty, gdzie publikowane są informacje o artykułach poświęconych tytułowej problematyce;
- jest wreszcie zakładka pn. Reforma - gdzie można znaleźć informacje o środowiskowym projekcie założeń reformy pomocy materialnej dla studentów.
Zachęta
Blog koncentruje się wokół praktycznych aspektów przyznawania pomocy materialnej dla studentów. Szczególnie ważne jest orzecznictwo sądów administracyjnych, bowiem analiza uzasadnienia daje swoistą gwarancję dla uczelni i dla studenta, jak należy postępować. Warto znać wyroki w tych sprawach!
Stypendia i zapomogi przyznawane są jednak przez tzw. organy stypendialne, a przecież nie wszystkie problemy zostały przez sądy rozwiązane. Wykładnia prawa polega na tym, że trzeba podjąć rozstrzygnięcie, które dopiero po wydaniu będzie przedmiotem np. postępowania odwoławczego i dalej - postępowania kontrolnego sprawowanego przez wojewódzkie sądy administracyjnego. A jest przecież jeszcze wspomniany Naczelny Sąd Administracyjny.
Poszukujemy więc rozwiązania - a czasami po prostu utwierdzenia, że chcemy podjąć prawidłowe rozstrzygnięcie. Temu ma służyć blog. Zresztą wpisy można komentować, do czego gorąco zachęcam, ale również przesyłać swoje wątpliwości, czy łamigłówki. Pozornie łatwe pytanie może być inspiracją do kolejnego wpisu i omówienia dość złożonego problemu. Wszakże osoby przyznające stypendia i zapomogi wiedzą, że studenci zgłaszają się z przeróżnymi problemami i trzeba spróbować im pomoc. Razem damy radę!
Zapraszam do lektury i dyskusji, ale również do kontaktu!
Jacek Pakuła
E-mail: jacekpakula@ipswin.pl
Tel. 604 64 35 54
Mgr Jacek Pakuła - prawnik, absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, związany z Instytutem Prawa Szkolnictwa Wyższego i Nauki. Autor artykułów prasowych (Dziennik Gazeta Prawna, Rzeczpospolita, Forum Akademickie) i publikacji naukowo-szkoleniowych z zakresu prawa akademickiego ze szczególnym uwzględnieniem pomocy materialnej dla studentów i doktorantów, w latach 2013-2016 pełnomocnik Dziekana WPiA UMK ds. Kontaktów z Interesariuszami, współtwórca Forum Pracodawców Wydziału Prawa i Administracji UMK, pomysłodawca Ogólnopolskiej Konferencji Naukowo-Szkoleniowej pt. Pomoc materialna dla studentów i doktorantów.