W II połowie czerwca br. ruszyły bezpłatne spotkania online, realizowane jako webinary. Pierwsze szkolenia to okazja do przypomnienia tego co ważne. Pytań nie brakowało, ale to temat kolejnych wpisów. Zaczynamy serię podsumowań, stanowiących cotygodniowe podsumowanie tego, co pomocy materialnej dla studentów ważne.
Przede wszystkim trzeba znać aktualne przepisy. W dziale Biblioteka w części Akty prawne można znaleźć teksty ustaw, rozporządzeń i obwieszczeń, z uwzględnieniem aktualnego stanu prawnego.
Akty prawne, które warto znać:
- ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce;
- ustawa z dnia 16 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego;
- ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych;
- ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej;
- rozporządzenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 6 lipca 2023 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o przyznanie świadczeń rodzinnych oraz zakresu informacji, jakie mają być zawarte we wniosku i oświadczeniach o ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych;
- obwieszczenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej w sprawie wysokości dochodu z działalności podlegającej opodatkowaniu na podstawie przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (publikowane co roku do dnia 1 sierpnia na nowy okres stypendialny);
- obwieszczenie Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w sprawie wysokości przeciętnego dochodu z pracy w indywidualnych gospodarstwach rolnych z 1 ha przeliczeniowego (publikowane co roku do dnia 23 września na nowy okres stypendialny);
- ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych;
- ustawa z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.
Zmiany, które w regulaminie świadczeń dla studentów trzeba będzie uwzględnić z dniem 1 października 2024 r. są wynikiem noweli z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw:
1) zmianie ulega sposób ustalania progu uprawniającego do ubiegania się o stypendium socjalne. Dotychczasowe powiązanie z progiem uprawniającym do zasiłku rodzinnego i wysokością zasiłku rodzinnego na dziecko w wieku powyżej 18. roku życia do ukończenia 24. roku życia (1,3 sumy tych kwot) zastąpiono odesłaniem do wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę. I tak art. 87 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
Wysokość miesięcznego dochodu na osobę w rodzinie studenta uprawniająca do ubiegania się o stypendium socjalne nie przekracza 45% minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego od dnia 1 stycznia roku poprzedzającego rok akademicki, na który przyznawane jest stypendium socjalne, na podstawie ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2020 r. poz. 2207).
To co ważne, rektor nie ma kompetencji do ustalenia niższej kwoty jako progu uprawniającego do ubiegania się o stypendium socjalne. Możliwe jest jednak wprowadzenie progów i powiązanie ich z różnymi stawkami świadczeń.
Skoro ustawodawca posługuje się odwołaniem do 1 stycznia roku poprzedzającego rok akademicki, to oznacza to, że dla roku akademickiego 2024/2025, trwającego od 1 października 2024 do 30 września 2025 r. zastosowanie będzie miała wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalona (obowiazująca) na dzień 1 stycznia 2023 r. Chodzi tu o kwotę 3490 zł, co ma przełożenie na próg uprawniajacy do ubiegania się o stypendium socjalne; będzie to kwota 1570,50 zł na osobę w rodzinie studenta.
2) Druga zmiana dotyczy jednej z przesłanek uznania studenta za samodzielnego finansowo, tj. stałego źródła dochodów. Dotychczasowa kwota, tj. 930,35 zł, ustalana w oparciu o próg uprawniający do zasiłku rodzinnego i wysokość zasiłku rodzinnego na dziecko w wieku powyżej 18. roku życia do ukończenia 24. roku życia (1,15 sumy tych kwot), została powiązana z wysokością minimalnego wynagrodzenia za pracę (40%). Oznacza to, że student ubiegający się o stypendium socjalne na rok akad. 2024/2025, bez wykazywania dochodów rodziców, powołujący się na stałe źródło dochodu, musi wykazać, że jego przeciętny miesięczny dochód w poprzednim roku podatkowym, tj. 2023, a także w roku bieżącym w miesiącach poprzedzających miesiąc złożenia wniosku, jest wyższy lub równy kwocie 1396 zł (co stanowi 40% kwoty 3490 zł).
Trzeba odnotować wreszcie, że w dniu 11 czerwca 2024 r. w Dzienniku Ustaw RP opublikowana została ustawa z dnia 15 maja 2024 r. o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych ustaw. Zgodnie z jej postanowieniami wydłużono okres objęcia pomocą, dotychczas zakreślony do dnia 30 czerwca 2024 r. - do 30 września 2025 r. Zagadnienie wsparcia studentów z Ukrainy jest złożone, co oznacza, że do tematu będzie trzeba powrócić.
---
Blog pt. Pomoc materialna dla studentów jest częścią projektu Instytutu Prawa Szkolnictwa Wyższego i Nauki pt. Pomoc materialna dla studentów - kompetentnie i na czas! - II edycja, który decyzją Ministra Nauki został dofinansowany i jest zrealizowany w 2024 roku jako zadanie publiczne w ramach konkursu pn. „Organizowanie i animowanie działań na rzecz środowiska akademickiego”.
