W dniu 31 lipca 2024 r. w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski", pod poz. 715, opublikowano obwieszczenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 lipca 2024 r. w sprawie wysokości dochodu za rok 2023 z działalności podlegającej opodatkowaniu na podstawie przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (dalej jako: obwieszczenie).
Tematyka związana z dochodem obliczanym na podstawie obwieszczenia gościła na naszym blogu (zob. m.in. wpis pt. Na łamach Forum Akademickiego o stypendium socjalnym...).
Obwieszczenie jest kluczowe, gdy idzie o obliczenie dochodu na okres stypendialny 2024/2025, w przypadku osób prowadzących działalność gospodarczą w roku 2023 (i nadal) opodatkowaną w formie karty podatkowej albo ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Zawiera 8 tabel; pierwsza z nich dotyczy karty podatkowej, zaś pozostałe odnoszą się do ryczałtu od dochodów ewidencjonowanych, z rozróżnieniem co do stawki podatkowej.
Aktualne są wskazania, poczynione we wpisie pt. Obwieszczenie MRiPS w sprawie zryczałtowanego podatku za rok 2022, w szczególności chodzi o to, że jeśli działalność prowadzona była w roku 2023 przez cały 12 miesięcy, to dochód roczny z tabeli należy podzielić przez 12. Gdyby jednak działalność była prowadzona od czerwca 2023 r. to dochód roczny należy podzielić przez 7 (liczba miesięcy).
W przypadku, gdy dochód z działalności gospodarczej jest dochodem uzyskanym po roku podatkowym 2023, tj. gdy rozpoczęcie ma miejsce np. w lutym 2024 roku, a student w październiku 2024 będzie ubiegać się o stypendium socjalne. Zgodnie z art. 3 pkt 24 lit. f) ustawy o świadczeniach rodzinnych uzyskanie dochodu jest spowodowane m.in. rozpoczęciem pozarolniczej działalności gospodarczej. Należy więc sięgnąć po art. 5 ust. 4b ustawy o świadczeniach rodzinnych, zgodnie z którym w przypadku uzyskania dochodu po roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy dochód ich ustala się na podstawie dochodu osiągniętego za miesiąc następujący po miesiącu, w którym nastąpiło uzyskanie dochodu. Nie liczy się zysk, ale moment rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej. Skoro więc rozpoczęto prowadzenie działalności w lutym 2024 r., to należy sięgnąć do dochodu za marzec 2024.
Chcąc obliczyć dochód, należy sięgnąć po oświadczenie członka rodziny (przedsiębiorcy, który dopiero co rozpoczął działalność gospodarczą). Z uwagi na sposób opodatkowania i jego cechy, gdy idzie o kartę podatkową albo ryczałt od dochodów ewidencjonowanych, nie ma podstaw, aby od przychodu odlicząć koszty uzyskania przychodu inne niż te związane z daninami. Oznacza to, że zadeklarowany przez przedsiębiorcę przychód można pomniejszyć o należny podatek oraz opłacone składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. Nie należy pomniejsząć przychodu o jakiekolwiek koszty uzyskania przychodu (inaczej będzie w przypadku działalności opodatkowanej na zasadach ogólnych, gdzie przychód pomniejszamy o podatek, składku na ubezpieczenie zdrowotne i społeczne oraz wydatki związane z prowadzonym biznesem).
Skoro jednak forma opodatkowania (karta podatkowa albo ryczałt od dochodów ewidencjonowanych) charakteryzuje się w zasadzie brakiem kosztów uzyskania przychodu, to podatnik nie ma tutaj zbyt dużej możliwości pomniejszenia przychodu, poza odliczeniem składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne oraz zaliczkę na podatek. Aktualne jest stanowisko, że zarówno podatek, jak i składki mają charakter powszechny - takie odliczenie od przychodu stanowi dodatkową zachętę do ich opłacania terminowo, co jest w interesie wszystkich podatników, a także ubezpieczonych. Wprawdzie na użytek rozliczenie rocznego uwzględnia się 50% składki na ubezpieczenie zdrowotne, to można jednak uznać za dopuszczalne odliczenie całkowitej kwoty tej składki, bowiem przedsiębiorca nawet na ryczałcie ponosi inne koszty, których nie uwzględni, np. opłaty abonamentowe za telefon, czynsz za lokal itd. Przyjęcie takiego mechanizmu pozwala na uproszczenie formalności do minimum.
---
Blog pt. Pomoc materialna dla studentów jest częścią projektu Instytutu Prawa Szkolnictwa Wyższego i Nauki pt. Pomoc materialna dla studentów - kompetentnie i na czas! - II edycja, który decyzją Ministra Nauki został dofinansowany i jest zrealizowany w 2024 roku jako zadanie publiczne w ramach konkursu pn. „Organizowanie i animowanie działań na rzecz środowiska akademickiego”.
